Rechten en plichten

In het huidige economische klimaat is het onderwerp “geld” volcontinu gesprek van de dag. We hebben het met elkaar over ons te besteden budget en waaraan we onze zuurverdiende knaken uitgeven, of waaraan juist niet. Tijdens deze gesprekken wordt duidelijk dat eenieder zo zijn eigen opvatting heeft over wat noodzakelijk is om te hebben/ aan te schaffen. De meningen daarover zijn verdeeld.

Toen onze ouders nog jong waren, begonnen ze al tijdens hun verkeringstijd te sparen voor de uitzet. Tegenwoordig is dat een verstoft, ouderwets begrip en ik vraag mij af of de jongeren van deze tijd überhaupt weten wat het is. Onze ouders kochten (indien mogelijk) een leuk huisje, grotendeels betaald met gespaard geld. Dit huis werd dan ingericht met kwalitatief goede spullen, het werd contant afgerekend en in de komende 30 jaar zou alleen datgene wat uit elkaar viel van ellende, worden vervangen. Ook contant afgerekend. Omdat onze ouders elk jaar tijdens de zomervakantie weg wilden, werd er gedurende het jaar hard gespaard. De inkomsten en uitgaven werden zorgvuldig bij gehouden in een schriftje; elke cent die werd uitgegeven kon worden verantwoord. Onze ouders hadden niet veel nodig, ze waren gewend om de tering naar de nering te zetten. Een overblijfsel uit hun jonge jaren, in een tijd dat het een voorrecht was als je kon gaan studeren (alleen de jongens, de meisjes moesten aan het werk). Hun ouders lagen krom om een studie te bekostigen, maar velen is het gelukt.

Hoe anders is dat heden ten dage. Veel mensen lijken te vinden dat zij recht hebben op “luxe”. Tussen aanhalingstekens, inderdaad. Want, beste lezer, voor u is het misschien luxe om 1x per week vlees te (kunnen) kopen, terwijl uw collega een baaldag heeft omdat haar partner het niet nodig vond om een nieuwe bank uit te zoeken.  We vinden allemaal dat we recht hebben op bepaalde zaken, die het leven veraangenamen. Zo vindt de buurvrouw misschien dat haar leven niet compleet is als zij niet 2x per jaar naar een subtropisch oord op vakantie kan. All- inclusive. En u gunt haar dat van harte. Maar ook de buurvrouw heeft naast rechten, plichten. Zo zal ook zij haar huur of hypotheek elke maand moeten ophoesten. Haar premie ziektekosten, gas/water/licht, etcetera. Natuurlijk heeft u daar niet direct last van, als zij deze lasten niet betaalt.

Maar wat als de buurvrouw een fikse achterstand op haar te betalen rekeningen heeft, omdat zij coûte que coûte 3 weken naar Puerto Vallarta wil voor de tweede keer? Terwijl ze vorige week nog een breedbeeld televisie heeft gekocht omdat ze – zo vertelde zij – niet wilde achterblijven bij vrienden? Ze zouden maar denken dat zij en haar man Sjaak zoiets niet kunnen betalen..ze zou zich maar rot schamen. En dus moest die televisie er komen. Maar Sjaak verdient een modaal inkomen, en de buurvrouw werkt niet. Nooit gedaan ook. De buurvrouw zit altijd thuis, te wachten totdat Sjaak thuiskomt van zijn werk. Die vakantie is daarom broodnodig,  zo vindt zij. Heeft ze ook eens een verzetje.

Bij thuiskomt na de welverdiende vakantie, wacht er een onaangename verrassing. Alweer een brief van een deurwaarder. De buurvrouw heeft te lang rekeningen laten liggen, gewoon niet open gemaakt, en de eerdere brieven van de deurwaarder genegeerd. Er is geen ontkomen meer aan, er moet iets gebeuren. De buurvrouw en haar Sjaak zullen in de WSNP moeten. Een direct gevolg van hun te luxe levensstijl; drie jaar lang op een houtje bijten. Natuurlijk kunnen zij niet die E 100.000 aflossen. En dus wordt de rest kwijt gescholden. De plicht roept, maar de vraag is of er wel recht is op hulp.  Hulp die veel geld kost, en waarvan u zich kunt afvragen of het daadwerkelijk op lange termijn leerzaam is geweest. Ik vraag het me af.